وب اپليکيشن (Web Application) چيست؟

در اين مقاله سعي شده بصورت کامل جنبه هاي مختلف وب اپليکيشن و کار بردهاي آن مورد بررسي قرار گيرد و همچنين به چند سوال شما مثل: وب اپليکيشن چيست؟ تفاوت وب اپليکيشن و وبسايت چيست؟ تفاوت وب اپليکيشن و اپليکيشن چيست؟  ويژگي هاي وب اپليکيشن چيست؟ و… پاسخ داده خواهد شد.

در سال 2015 براي اولين بار گوگل از طرح جديد خود به نام وب اپليکيشن (Web Application (PWA رو نمايي کرد. PWA که کوتاه شده عبارت (Progressive Web Apps) است به معناي اپليکيشن تحت وب پيش رونده يا وب اپليکيشن است.

وب اپليکيشن يا اپليکيشن تحت وب، ترکيبي از وب سايت و اپليکيشن هستند. نرم افزاري است که با استفاده از مرورگر وب و از طريق شبکه هاي محلي يا اينترنت مورد استفاده قرار مي گيرد. در اصل، وب اپليکيشن ها برنامه هايي هستند که تنها از طريق وب قابل استفاده هستند. بيشتر به عملکرد و کارکرد وب اپليکيشن ها توجه مي شود و محتواي آن ها چندان اهميت ندارد و معمولا پر محتوا نيستند. به طور مثال، سرويس Gmail يک وب اپليکيشن معروف است. وب اپليکيشن ها امکان دسترسي به اطلاعات کسب و کارها را از هر مکاني و در هر زماني از شبانه روز، براي کاربران اينترنتي فراهم مي کنند. 

از نمونه هاي بسيار قدرتمند وب اپليکيشن مي توان به webmaster گوگل اشاره نمود که اطلاعات بسيار ريز و متفاوت را از سايت جمع آوري مي نمايد، و پس از کنار هم گذاشتن آنها و تجزيه تحليل آنها اطلاعات بسيار با ارزش و قدرتمندي را به صاحبان سايت ها ارائه مي دهد. صاحبان سايت ها با مطالعه اين اطلاعات و نمودار ها، استقبال از سايت، صفحات پربازديد، کلمات کليدي، موقعيت مکاني بازديدکنندگان و … را متوجه شده و از آنها استفاده مي نمايد و با بهره گيري از اين اطلاعات درآمد هاي بيشتري را کسب مي نمايد.

به عبارتي ديگر گوگل با ارائه اين طرح بي نظير به شما اين قابليت را مي دهد تا با استفاده از اپليکيشن تحت وب، يک وب سايت داشته باشيد که کارکرد آن کاملا مشابه اپليکيشن است. به بياني ديگر مي توان اين چنين وب اپليکيشن را تعريف کرد: وب اپليکيشن (Web app) برنامه يا نرم افزاري است که از طريق مرورگر ها و اينترنت در اختيار کاربران قرار مي گيرد. نرم افزارهاي Web app بر روي يک سرور قرار مي گيرند و کاربر از طريق آدرس ip  يا URL  به قسمت هاي مختلف Web app دسترسي خواهد داشت.

تفاوت وب اپليکيشن و وب سايت در چيست؟

در مورد فرق وب اپليکيشن با وب سايت ديدگاه ها مختلف و گاهي اوقات تفاوت هاي بسيار ظريف وجود دارد که غالبا تشخيص تفاوت هارا بسيار پيچيده ميکند.

وب اپليکيشن يک نرم افزار کاربردي است که پس از بررسي و تجزيه تحليل يک مجموعه و مشخص کردن دقيق نقش ها، عملکردها، عمل گرها و روال ها براي آن مجموعه طراحي مي شود و قابل ارائه در شبکه داخلي و اينترنت مي باشد. بنابراين باتوجه به نياز وب اپليکيشن به شناخت مجموعه و تجزيه تحليل، طراحي و پياده سازي آن مدت زمان بيشتري نياز دارد و هزينه بيشتري را هم صرف مي کند.

وب سايت فضايي از اينترنت است که بر روي يک سرور قرار گرفته و بر محتوا تاکيد مي کنند اما وب اپليکيشن ها بر عملکرد، کارکرد و تعامل تمرکز دارند. همچنين در وب سايت، دسته بندي مخاطب وجود ندارد و همه کاربران مي توانند به يک نسبت از محتويات وب سايت بهره مند شوند به عبارت ديگر يک مطلب را براي همه به طور يکسان نشان مي دهد اما يک وب اپليکيشن بر اساس تعاملاتي که با کاربر داشته است، اطلاعات را پردازش مي کند و به کاربر نمايش مي دهد. يعني مطالب نمايش داده شده براي هر کاربر بر اساس سن، علاقه، جنسيت، و… مي تواند متفاوت با ديگر کاربران باشد.

شايد با اين مثال بيشتر به اين تفاوت پي ببريم: يک پزشک يک وب سايت دارد و يک سري اطلاعات را از کاربر دريافت مي کند و سپس يک سري خدمات را به آنها ارائه ميدهد. مثلا پس از ثبت نام کاربر در سايت، کاربر مي تواند سوال هاي پزشکي خود را بپرسد و پزشک به آنها پاسخ دهد.

شهرنت شبکه اجتماعي خريد و فروش کالا و خدمات. شهرنت فروشگاهي به وسعت شهر شماست. شهرنت در اپليکيشن شهرنت شما مي توانيد با توليد محتوا و به ازاي لايک و کامنت هاي دريافتي خود درآمد مستقيم ريالي داشته باشيد.

پس از مدتي پزشک اطلاعاتي از بيماران و کاربران سايت خود دارد، که مي تواند با طراحي يک وب اپليکيشن به تجزيه و تحليل آماري اين اطلاعات بپردازد و باتوجه به سن و جنسيت و موقعيت مکاني زندگي بيماران و مشکلاتي که براي آنها رخ داده است و در سايت سوال نموده اند، به شناخت بيماري و روش هاي درمان بهينه تر برسد و يا اينکه رخداد عوارض ديگر را پيش بيني نموده و به بيمار اطلاع بدهد و يا اينکه با توجه به مشکلات بيمار راهنمايي هاي دقيق تري را ارائه نمايد.

يک کاربر براي اينکه بتواند اطلاعات يک وب سايت را مشاهده يا از آن استفاده کند، بايستي حتما به اينترنت متصل شود اما در وب اپيليکيشن اين چنين نيست. تنها يک بار کافي است تا وب اپليکيشن بارگذاري شود، سپس کاربر مي تواند به صورت آفلاين هم به آن دسترسي داشته باشد.

وب اپليکيشن (web app) و اپليکيشن موبايل چه تفاوتي بايکديگر دارند؟

چند سال قبل اپليکيشن واژه اي نامانوس بود که در زندگي روزمره ما کاربرد زيادي نداشت اما امروز زندگي بدون اپليکيشن ها خيلي سخت خواهد بود. همه ما در طول روز از اپليکيشن هاي مختلف جهت اهداف گوناگون استفاده مي کنيم و هرچه در اين باره ياد بگيريم برايمان جذابيت دارد. حقيقت اين است که دنياي فناوري هر روز محصول جديدي به بازار مي دهد که نام و تعريف خاص خودش را دارد با فراگيري اين مفاهيم مي توانيم با راحتي بيشتري نيازهايمان را برآورده کنيم. وب اپليکيشن و اپ موبايل دومفهوم بسيار نزديک هستند که در متن زير به تفاوتهاي آن ميپردازيم.

اپ موبايل برنامه اي است که توسط متخصصان طراحي و پياده سازي شده تا بر روي موبايل، تبلت و ساير دستگاه هاي موبايل مورد استفاده قرار بگيرد. اين نرم افزار براي کاربران نهايي تلفن هوشمند طراحي شده و از اين رو سادگي استفاده و ساختار قابل فهم براي آن از اهميت بالايي برخوردار است که هم در برنامه نويسي و هم طراحي بايد رعايت شود.

براي دريافت اپ موبايل بايد حتما به سرويس اينترنت دسترسي داشته باشيد. اما Web app مفهومي است که کاملا متفاوت است.

دامنه استفاده اپ موبايل بسيار گسترده است. اپ موبايل در موارد مختلف اعم از بازي، تجاري، آموزشي، سبک زندگي، سرگرمي، گردشگري ، کاربردي، کتاب، سلامت و تناسب اندام، غذا و نوشيدني، بهره وري، موزيک ، ورزش، خبري، شبکه هاي اجتماعي، پزشکي و جهت يابي کاربرد دارد.

به اين ترتيب واضح است که اپ موبايل براي گروه هاي مختلف انساني و در رده هاي سني مختلف قابل استفاده و کاربردي است. Web app هم کاربرد بسيار گسترده اي دارد اما موارد استفاده آن اختصاصي تر بوده و به دليل اينکه توسعه و پياده سازي آن هزينه بيشتري نسبت به اپ موبايل دارد براي موارد اختصاصي توليد و اجرايي مي شود. بيشترين استفاده کنندگان Web app شرکت ها و سازمان ها هستند. پياده سازي نرم افزارهاي تحت وب و يکپارچه در بستر موبايل واينترنت از جمله مهمترين کاربردهاي Web app به شمار مي رود.

توجه داشته باشيد وب اپليکيشن و اپ موبايل هر دو ابزار نرم افزاري بسيار سودمندي هستند که ممکن است به دلايل مختلف مورد استفاده ما قرارگيرند بنابر اين هيچ يک بر ديگري ارجحيت ندارند. آنچه سبب انتخاب يکي نسبت به ديگري است نياز خاصي است که ما در يک مطقع زماني به هرکدام از آن ها داريم. شما ممکن است در يک پروژ به طراحي Web app نياز داشته باشيد درحاليکه پروژه ديگر نياز به پياده سازي در بستر تلفن هاي هوشمند و طراحي اپ موبايل داشته باشد.

مزيت ها و ويژگي هاي وب اپليکيشن …!

حفظ يکپارچگي بر روي دستگاه هاي مختلف:

ويژه ترين مزيت وب اپليکيشن را به جرأت مي توان حذف محدوديت استفاده از اپليکيشن اختصاصي سيستم عامل نام برد. با ظهور وب اپليکيشن کاربران اپليکيشن Android و اپليکيش IOS ديگر محدود به اپليکيشن هاي موجود در گوگل استور و اپ استور نيستند. محدوديت اينکه يک کاربر اندرويد صرفا مي تواند از اپليکيشن هاي مخصوص اندرويد استفاده کند يا يک کاربر آيفون فقط بايد براي اپليکيشن هاي مورد نياز خود به اپ استور سر بزند با وجود وب اپليکيشن ديگر وجود ندارد. با هر سيستم عاملي مي توان فقط با وارد کردن آدرس وب اپليکيشن در نوار جستجوي مرورگر به اپ مورد نظر خود دست يافت.

حجم کم و سرعت استفاده بالا:

وب اپليکيشن ها فضايي از رم شما را درگير خود نمي کنند. تقريبا تمام کاربران اگر سري به ميزکار گوشي هوشمند يا تبلت خود بزنند با تعدادي اپليکيشن بلا استفاده رو به رو خواهد شد که بخشي از حافظه دستگاه آنها را نيز به خود اختصاص داده است. در چنين شرايطي براي دست يابي به حافظه بيشتر اپليکيشن هاي بلا استفاده حذف خواند شد. وب اپليکيشن يک صفحه در اينترنت است و فضايي از حافظه دستگاه شما را اشغال نمي کند و اين يکي ديگر از مزيت هاي ويژه آن است.

نمايش استاندارد بر روي دستگاه هاي مختلف:

وب اپليکيشن با استفاده از فناوري طراحي واکنش گرا در هر دستگاهي که جستجو شود با همان ابعاد صفحه نمايش خود را وفق داده و به صورت استاندارد به نمايش در مي آيد.

سرعت، دقت و عملکرد عالي وب اپليکيشن ها:

يکي از معايب اپليکيشن هاي بومي اين است که هر از چند گاهي بايد آنها را به روز رساني کرد تا به درستي کار کنند و نکته جالب اينجاست که اين دردسر در وب اپليکشن وجود ندارد و اين نرم افزارهاي کاربردي تحت وب به لطف فرايند سرويس ورکر هميشه به آخرين نسخه به روز هستند.

قابليت خوب اجرا بدون نياز به نرم افزار جانبي:

اپليکيش هاي تحت وب با استفاده از مرور گر کروم قابل جستجو هستند و از همه هيجان انگيز تر اين است که در پروسه دستيابي به آنها مرحله دانلود و نصب، وجود ندارد و اين يعني سرعت و راحتي کار با آنها به مراتب بيشتر از اپليکيشن هاي بومي است.

امنيت بالاي استفاده از وب اپليکيشن:

از آنجا که Web app به صورت اختصاصي نوشته مي شود از سيستم امنيتي بالايي نسبت به ساير نرم افزارهاي مشابه برخوردار است که مي تواند در حفظ اطلاعات شما نقشي اساسي ايفا کند. استفاده از بستر HTTPS در وب اپليکيشن (Web Application (PWA موجب شده تا PWA امنيت بالايي داشته باشد .

دسترسي، سرعت، دقت و عملکرد خوب:

از مهمترين مزيت هاي وب اپليکيشن دسترسي بدون محدوديت زماني و مکاني است که براي بسياري از کارکنان شرکت ها و سازمان ها يک  امر ضروري جهت دسترسي به اطلاعات شرکت در اسرع وقت است.

Web app  از دقت بسيار بالايي نيز برخوردار است و در بازيابي اطلاعات شما از مهارت بالايي برخوردار مي باشد.

از ديگر مزيت هاي وب اپليکيشن ميتوان قابليت طراحي به زبان هاي مختلف برنامه نويسي نيز اشاره نمود. نکته مهم ديگر اينکه وب اپليکيشن ها قابليت نصب و قرارگيري آيکون رو دارند! در نهايت بايد توجه نمود که وب اپليکيشن ها دوران اوليه تکامل خود را سپري مي کنند و نمي توان آينده آنها را قضاوت نمود.